09:00 – 12:00 (Προβλεπόμενος χρόνος: 3 ώρες)

Rationality: Η διαταραχή αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ) είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που χαρακτηρίζεται από ελλείμματα στην κοινωνική επικοινωνία και κοινωνική αλληλεπίδραση και από την παρουσία περιορισμένων, επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών. Τα κοινωνικά ελλείμματα επικοινωνίας παρουσιάζονται με διάφορους τρόπους και μπορεί να περιλαμβάνουν διαταραχές της κοινής προσοχής και της κοινωνικής αμοιβαιότητας, καθώς και προκλήσεις στη χρήση λεκτικών και μη λεκτικών επικοινωνιακών συμπεριφορών για κοινωνική αλληλεπίδραση. Περιορισμένες, επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, ενδιαφέροντα ή δραστηριότητες εκδηλώνονται με στερεοτυπική, επαναλαμβανόμενη ομιλία, κίνηση ή χρήση αντικειμένων. μη ευέλικτη τήρηση των ρουτίνων. περιορισμένα συμφέροντα και υπέρ- και/ή υπό-ευαισθησία στην αισθητηριακή πρόσληψη. Αυτός ο ορισμός συνάδει με τα διαγνωστικά κριτήρια για τις ΔΑΦ που περιγράφονται στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών, 5η Έκδοση (DSM-5; American Psychiatric Association [APA], 2013). Όταν πρόκειται για άτομα με ΔΑΦ, τα στοιχεία της κοινωνικής επικοινωνίας (ASHA, 2021) και τα ορόσημα της κοινωνικής επικοινωνίας (ASHA, 2021) πρέπει να είναι γνωστά και να λαμβάνονται υπόψιν ώστε να ταυτοποιηθούν και να περιγραφούν τα χαρακτηριστικά του ατόμου: κατά την ενηλικίωση γίνεται επαρκής και ευέλικτη χρήση λεκτικής και μη-λεκτικής επικοινωνίας, παρουσιάζεται ιδιαίτερη κατανόηση και χρήση της μη-λεκτικής επικοινωνίας, παρατηρείται ανάπτυξη στενών φιλιών και ρομαντικών σχέσεων. Ωστόσο, όλοι οι υπεύθυνοι πρέπει να λαμβάνουν υπόψιν τους πολιτισμικούς και γλωσσολογικούς παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την καταλληλότητα ή τη σχέση των οροσήμων. Τα άτομα με ΔΑΦ αντιμετωπίζουν προκλήσεις στις επικοινωνιακές και κοινωνικές δεξιότητες. Συχνά δυσκολεύονται να κάνουν συνομιλίες και μπορεί να μη αντιλαμβάνονται κοινωνικά μηνύματα. Μερικοί άνθρωποι με ΔΑΦ μπορεί να μην μιλούν καθόλου και άλλοι μπορεί να μιλούν πολύ καλά. Όλοι όμως θα αντιμετωπίσουν κάποιες προκλήσεις στο να κάνουν φίλους και να επικοινωνήσουν κοινωνικά (ASHA, 2021). Όλα τα άτομα με ΔΑΦ είναι επιλέξιμα για υπηρεσίες που υποστηρίζουν ικανότητες επικοινωνίας, γλώσσας και ομιλίας λόγω της διάχυτης φύσης της κοινωνικής δυσλειτουργίας της επικοινωνίας. Αυτές οι υπηρεσίες θα πρέπει να εφαρμόζονται σε όλα τα πλαίσια (ASHA, 2021). Γι’ αυτό το λόγο χρειάζεται να υποστηριχθεί η ενσωμάτωση στρατηγικών για τη βελτίωση της κοινωνικής επικοινωνίας, την αλληλεπίδραση και τις κοινωνικές δεξιότητες των ατόμων με ΔΑΦ ώστε να επιτύχουν την καθημερινή τους ζωή.

Τα ζητήματα κοινωνικής επικοινωνίας που αντιμετωπίζουν άτομα με ΔΑΦ επηρεάζουν επίσης τους συνεργάτες επικοινωνίας τους. Τα μέλη της οικογένειας, οι φίλοι, οι δάσκαλοι και οι συνεργάτες αντιμετωπίζουν την πρόκληση να μάθουν να αναγνωρίζουν και να ανταποκρίνονται σε λεπτές προσφορές επικοινωνίας και να ερμηνεύουν τις λειτουργίες επικοινωνίας των απαιτητικών συμπεριφορών. Τα άτομα με ΔΑΦ αναφέρουν την επιθυμία να έχουν φιλίες και σχέσεις, παρά τις προκλήσεις τους στην κοινωνική επικοινωνία. Ωστόσο, οι συνομήλικοι συχνά αισθάνονται αναποτελεσματικοί στις κοινωνικές ανταλλαγές με ένα άτομο με ΔΑΦ και μπορεί να αποφύγουν αυτό το άτομο ή να αντιδράσουν σε κοινωνικές παρεμβάσεις με αρνητικό τρόπο (π.χ., με πειράγματα ή εκφοβισμό). Αυτή η έλλειψη κατάλληλης εμπλοκής και ο εκφοβισμός μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων (ASHA, 2021). Λόγω της πολυπλοκότητας της διαταραχής, πολλοί ερευνητές έχουν εντείνει τη διεξαγωγή μελετών, παρέχοντας πλέον στοιχεία σχετικά με ερευνητικές πρακτικές/εκπαίδευση που είναι πιο αποτελεσματικές για άτομα με ΔΑΦ στα πιο αναγνωρισμένα αποτελέσματα. Ανάμεσα στα πιο συχνά αποτελέσματα που εντοπίστηκαν σε μελέτες με άτομα με ΔΑΦ είναι εκείνα που σχετίζονται με τις κοινωνικές δεξιότητες (π.χ. εκείνες που χρειάζονται για να αλληλεπιδράσουν με άλλους) και τις δεξιότητες επικοινωνίας (π.χ. ικανότητα έκφρασης επιθυμιών, αναγκών, επιλογών, συναισθημάτων ή ιδεών) που μπορεί να αποδείξει τη συνάφεια αυτών των δεξιοτήτων όταν υπάρχει αντιμετώπιση ατόμων με ΔΑΦ (Wong et al., 2013). Αυτή η ενότητα στοχεύει στο να παρέχει κατανόηση σχετικά με τις δεξιότητες κοινωνικής επικοινωνίας και κοινωνικής αλληλεπίδρασης για άτομα με ΔΑΦ, δηλαδή την κατανόηση της έννοιας της επικοινωνίας- βασικών στοιχείων και σημασίας, και την επικοινωνία ενός ατόμου με ΔΑΦ, την κατανόηση της έννοιας των θεμάτων κοινωνικής επικοινωνίας που βιώνουν τα άτομα με ΔΑΦ, την κατανόηση των εννοιών της αλληλεπίδρασης και των κοινωνικών δεξιοτήτων και των επιπτώσεων τους στη ζωή ενός ατόμου με ΔΑΦ, δηλαδή τις προσωπικές και επαγγελματικές σχέσεις, και τον τρόπο αντιμετώπισης ενός ατόμου με ΔΑΦ στην καθημερινή κοινωνική ζωή.

Η ενότητα περιέχει εμπειρίες ενηλίκων με ΔΑΦ που αντιμετωπίζουν καθημερινά προκλήσεις και δυσκολίες στην κοινωνική επικοινωνία και τις κοινωνικές δεξιότητες και την επίδρασή τους στο έργο της ζωής κάθε ατόμου, καθώς και μια εννοιολογική προσέγγιση που συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση των πιο πρόσφατων ορισμών της διαταραχής του αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ).